Các bệnh không lây nhiễm, chủ yếu là các bệnh về tim mạch, đái tháo đường, ung thư và các bệnh hô hấp mạn tính đang gia tăng nhanh chóng ở nước ta.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, dự báo trong 20 năm tới, toàn thế giới sẽ mất 47.000 tỷ USD do các bệnh không lây nhiễm gây ra. Cụ thể là bệnh không lây nhiễm gây ra hơn 379.000 ca tử vong mỗi năm, trong đó 163.000 ca là các ca tử vong sớm (trong độ tuổi 30-70). Hơn 1/3 tổng số ca tử vong ở Việt Nam là do các bệnh tim mạch gây ra (Theo thống kê từ năm 2016)
Ở Việt Nam, đây cũng là nhóm bệnh có tỷ lệ tử vong cao nhất. Mặc dù Bộ Y tế đã có nhiều nỗ lực trong việc kiểm soát bệnh không lây nhiễm nhưng tình trạng gia tăng bệnh này ở Việt Nam vẫn ở mức báo động.
Những năm gần đây, vấn đề biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, chế độ dinh dưỡng và các dịch bệnh mới nổi đã tạo ra nhiều thách thức mới cho ngành y.
Tại Việt Nam, các bệnh không lây nhiễm đang là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong. Cứ 10 người tử vong có 7 người mắc các bệnh không lây nhiễm như: tim mạch, đái tháo đường, ung thư, phổi mãn tính, chiếm 2/3 tổng gánh nặng bệnh tật. Đặc biệt, các bệnh không lây nhiễm gây ra 73% các trường hợp tử vong hàng năm và trong số đó có đến 40% tử vong trước 70 tuổi.
Nguyên nhân của tình trạng này là do nhiều người dân chưa có ý thức phòng ngừa bệnh, vẫn còn 45% nam giới hút thuốc lá, 77% dân số uống rượu, số người thừa cân béo phì ngày càng tăng. Bên cạnh đó, người dân Việt Nam sử dụng muối cao gấp đôi so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới. Tỷ lệ người mắc bệnh huyết áp, đái tháo đường được phát hiện và quản lý điều trị còn thấp.
Số liệu thống kê của ngành y tế cho thấy, hiện chỉ có 43% bệnh nhân tăng huyết áp từng được bác sĩ chẩn đoán, tỷ lệ bệnh nhân được quản lý tại cơ sở cũng chỉ chiếm 3,6%; số bệnh nhân đái tháo đường được bác sĩ chẩn đoán chỉ có 31% và hơn 70% bệnh nhân ung thư phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn.Trong khi các bệnh không lây nhiễm đều có thể phòng ngừa được nhưng số người mắc vẫn gia tăng ở mức báo động.
Theo đánh giá từ Bộ Y tế, tại các nước phát triển, tỷ lệ bệnh tim mạch, đột quỵ ngày càng giảm do họ đã kiểm soát tốt và phát hiện sớm. Tuy nhiên, tại Việt Nam, tỷ lệ người dân mắc 2 bệnh này đang có xu hướng gia tăng và trở thành nguyên nhân chính gây tử vong trong số các bệnh không lây nhiễm.
Ước tính trung bình mỗi năm Việt Nam có khoảng 12 triệu người bị tăng huyết áp, gần 3 triệu người bị bệnh đái tháo đường, 2 triệu người mắc bệnh tim, phổi mãn tính và gần 120.000 người mắc mới ung thư mới mỗi năm…
Việt Nga (Tổng hợp)