Vietnamese
EnglishHiện nay chúng ta đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng nghiêm trọng liên quan đến nguồn nước trên phạm vi toàn cầu mà nguyên nhân chính là do suy giảm hệ sinh thái, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu. Đó là lý do Ngày nước Thế giới ra đời nhằm cảnh báo nguy cơ và giúp con người nhận thức rõ hơn về viêc bảo vệ và tiết kiệm nguồn nước.
Nước và những con số
Nước là một phần thiết yếu của cuộc sống. Tất cả các sự sống trên Trái Đất đều phụ thuộc vào nước. Nước được sử dụng trong sinh hoạt và sản xuất. Hơn 75% diện tích của Trái Đất được bao phủ bởi nước. Lượng nước trên Trái Đất có vào khoảng 1,38 tỉ km³. Trong đó 97,4% là nước mặn trong các đại dương trên thế giới, phần còn lại, 2,6%, là nước ngọt, tồn tại chủ yếu dưới dạng băng tuyết đóng ở hai cực và trên các ngọn núi, chỉ có 0,3% nước trên toàn thế giới (hay 3,6 triệu km³) là có thể sử dụng làm nước uống. Việc cung cấp nước uống sẽ là một trong những thử thách lớn nhất của loài người trong vài thập niên tới đây
Theo thống kê về nhu cầu sử dụng nước, hiện nay, có khoảng 2,1 tỷ người không được tiếp cận các dịch vụ về nước uống bảo đảm an toàn. Đến năm 2050, dân số thế giới sẽ tăng khoảng 2 tỷ người và nhu cầu về nước toàn cầu có thể lên tới 30% so với hiện nay. Nông nghiệp hiện sử dụng khoảng 70% lượng nước toàn cầu, chủ yếu là để tưới tiêu – con số này sẽ tăng lên ở các vùng có áp lực nước cao và mật độ dân số cao. Ngành công nghiệp chiếm 20% tổng nhu cầu sử dụng nước, chủ yếu là dùng trong ngành công nghiệp năng lượng và sản xuất. 10% còn lại sử dụng cho sinh hoạt. tỷ lệ sử dụng nước uống chỉ nhỏ hơn 1%. Ngày nay, khoảng 1,9 tỷ người sống trong các khu vực khan hiếm nước. Đến năm 2050, con số này có thể tăng lên khoảng 3 tỷ người.
Về chất lượng nước, trên toàn cầu, hơn 80% lượng nước thải do xã hội tạo ra trở lại môi trường tự nhiên mà không cần xử lý hoặc được đem đi tái sử dụng. Theo tính toán, khoảng 64-71% diện tích đất ngập nước tự nhiên đã biến mất từ năm 1900 do các hoạt động của con người. Sự xói mòn đất trồng trọt mang đi từ 25 đến 40 tỷ tấn đất mặt hàng năm, điều này gây ảnh hưởng và làm giảm đáng kể sản lượng cây trồng cũng như khả năng hấp thụ nước, carbon và chất dinh dưỡng của đất. Dòng chảy tràn, dòng chảy lũ cũng chứa một lượng lớn nitơ và phốt pho, cũng là một đóng góp chính cho ô nhiễm nguồn nước.
Nỗ lực của Thế giới và Việt Nam trong việc bảo vệ tài nguyên Nước
Trên Thế giới, bên cạnh Ngày nước, các chiến dịch và giải pháp để bảo vệ nguồn nước cũng vì thế không ngừng gia tăng. Bên cạnh việc tuyên truyền, các giải pháp dựa vào tự nhiên như trồng thêm cây xanh hay kết nối, khơi thông các dòng sông và khôi phục các vùng đất ngập nước để tận dụng chức năng của tự nhiên là một trong những biện pháp hiệu quả và bền vững với chi phí rất hợp lý giúp cân bằng nước, giảm nhẹ tác động của biến đổi khí hậu đồng thời cải thiện sức khỏe và sinh kế của cộng đồng. Các giải pháp dựa vào tự nhiên cũng có thể là: công trình xanh, mái nhà xanh, bức tường cây, hồ điều hòa, đất ngập nước, đụn cát, bãi bồi ven sông… Các giải pháp dựa vào tự nhiên thường là đa chức năng, đa mục đích và đa lợi ích.
Sử dụng các giải pháp dựa vào tự nhiên là sử dụng đặc tính và chức năng của hệ sinh thái để cung cấp các dịch vụ hệ sinh thái cho cuộc sống con người (điều hòa mực nước, lọc nước, hạn chế lũ lụt, hạn hán…)
Tại Việt Nam, ngoài việc tham gia vào các hoạt động của Liên Hợp quốc và các tổ chức trên thế giới, việc Quản lý và bảo vệ tài nguyên nước đã được quy định rõ trong pháp luật, từ Luật năm 1998 đến Luật Tài nguyên nước năm 2012, Công ước Liên Hợp Quốc về Luật sử dụng các nguồn nước liên quốc gia cho mục đích phi giao thông thủy; Chiến lược quốc gia về tài nguyên nước đến năm 2020 cùng với hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật dưới Luật đã được hướng dẫn và triển khai trong thực tiễn.
Với chủ đề Ngày Nước thế giới năm 2018 được Chương trình Môi trường Liên Hợp quốc lựa chọn là “Nước với Thiên nhiên” Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức chương trình nghệ thuật “Nước và Cuộc sống” được truyền hình trực tiếp trên Kênh VTC14, Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC; Hội thảo “Giải pháp xanh cho nguồn nước” và các hoạt động khác…. Đồng thời, Bộ Tài nguyên và Môi trường phát động tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Nước thế giới 2018 trên phạm vi cả nước. Với mong muốn tìm kiếm các giải pháp dựa vào tự nhiên để giải quyết, ứng phó kịp thời với những thách thức về nguồn nước cũng như tuyên truyền, vận động và nâng cao nhận thức của cả xã hội
Việt Nga